روانشناسی ورزشی

روانشناسی ورزشی چیست؟

تاریخچه روانشناسی ورزش به 200 سال قبل باز می گردد. تری از انتشارات کارل فردریش کخ (1830) با عنوان Calisthenics from the Dietetics and Psychology به عنوان اولین انتشارات در این زمینه نام می برد و مفسران متعددی اشاره کرده اند که آزمایش های روانشناسی ورزشی در جهان رخ داده است. اولین آزمایشگاه روانشناسی که توسط ویلهلم وونت در دانشگاه لایپزیگ در سال 1879 تأسیس شد. تحقیقات کنراد ریگر در مورد هیپنوتیزم و استقامت عضلانی، منتشر شده در سال 1884و تحقیقات آنجلو موسو در مورد اثرات خستگی ذهنی بر عملکرد فیزیکی، منتشر شده در سال 1891 دیگر نقاط عطف اولیه در توسعه تحقیقات کاربردی روانشناسی ورزشی بودند. به دنبال تلاش‌های کوخ، وونت، ریگر و موسو، آثار روان‌شناسی ورزشی با نظم فزاینده‌ای ظاهر شدند، از جمله انتشارات فیلیپ تیسی در سال 1894 در مورد روان‌شناسی و تربیت بدنی، و اولین استفاده پیر دو کوبرتن از اصطلاح روان‌شناسی ورزشی در مقاله روانشناسی ورزش او در سال 1900 انجام پیذرفت. به طور خلاصه، تاریخ روانشناسی ورزش و تحقیقات عملکرد از اوایل سال 1830 شروع شد و در اواخر قرن نوزدهم سرعت گرفت. پیشگامان اولیه که به شکل گیری روانشناسی ورزش کمک کردند عبارتند از وونت که به عنوان “پدر روانشناسی تجربی” شناخته می شود، تیسیه، بنیانگذار تربیت بدنی فرانسه و برنده جایزه لژیون افتخار در سال 1932، و دو کوبرتن که پدر جنبش المپیک مدرن و بنیانگذار کمیته بین المللی المپیک می باشد.

زیر شاخه‌های اصلی رشته روانشناسی ورزشی چیست؟

رشته روانشناسی ورزش، زیر شاخه‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام بر روی موضوعی خاص تمرکز می‌کنند. برخی از روانشناسان ورزشی تنها در یکی از این شاخه‌ها مطالعه داشته و برخی دیگر، در تمامی این موضوعات تحقیق می‌کنند. چهار دسته اصلی این رشته عبارت است از:

۱- تخیل

شامل تصور کردن در مورد انجام وظیفه‌ای خاص مانند شرکت در رویدادی ورزشی یا انجام مهارتی خاص می‌شود. در واقع تخیل با تصویرسازی ذهنی در ارتباط است.

۲- انگیزه

انگیزه یک زیرشاخه‌ی مهم در زمینه روانشناسی ورزش است که بر هر دو نوع انگیزه بیرونی و انگیزه درونی تمرکز دارد. انگیزه‌های بیرونی شامل جایزه‌ها، مدال و شهرت بوده و انگیزه‌های درونی، شامل انگیزه برای موفقیت در یک رقابت و یا غرور پس از پیروزی هستند.

۳- تمرکز

شامل مهارت‌های لازم برای کم کردن عوامل حواس پرتی مانند صدای تماشاچیان، تلاش رقبا برای برهم زدن تمرکز حواس و تمرکز بر روی وظیفه فردی می‌شود.

۴- بهبودی پس از مصدومیت

شاید به فکر کسی خطور نکند. اما یکی از حوزه‌های اصلی فعالیت یک روانشناس ورزش به مصدومیت ورزشکاران مربوط می‌شود. تحقیقات نشان داده است تمرکز حواس و استفاده از تکنیک‌های روانشناسی تاثیر فوق‌العاده زیادی بر روند بهبود قهرمانان و ورزشکاران حرفه‌ای دارد. این حوزه جایی است که روانشناس ورزشی می‌تواند فعالیت کند.

اهمیت روانشناسی ورزشی و کارایی آن

روانشناسی ورزشی، یکی از نیازهای اساسی در دنیای ورزش است. امروزه آمادگی روانی در اجرای عملکردهای ورزشی از اهمیت چشمگیری برخوردار شده است. در حالی که قبلاً بیشتر بر اهمیت آماده سازی جسمانی تأکید می‌شد. این شاخه از روانشناسی کمک می‌کند تا بتوانیم میزان موفقیت ورزشکاران را برآورد کنیم. چرا که عملکردشان شدیدا تحت تاثیر عوامل روانشناختی است. افسردگی یکی از عوامل روانی است که باعث مختل شدن عملکرد ورزشکاران می‌شود. حتی در موارد شدید به ترک میادین ورزشی منجر می‌گردد. در این شرایط با توجه به تاثیر ورزش بر افسردگی می‌توان امیدوار به کاهش شدت بیماری بود.

منبع:

https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0263408